“... Bir də, barmağı hərəkətə gətirən ürək əsas şərtdir. Cümlə nədir? Bitmiş bir fikri ifadə edən bir və ya bir neçə sözdən ibarət söz birləşməsi... Qarmonda da gərək cümlə olsun. Yoxsa olacaq "qart-qurt".

Beyində yaranan, ürəkdə cilalanan və barmaqlarla dilə gələn ”Zemfira”, “Kəmalə”, “Nazilə”, "Aynurə", "Jalə", "Basqalı" kimi 100-ə qədər musiqi havasının müəllifi Aftandil İsrafilov.

Publika.az xəbər verir ki, bu gün sənətkarın 83 yaşı tamam olur.

Deyilənə görə, getdiyi tədbirlərdə çox vaxt başqa qarmon ifaçıları gəlib onun qarmonun içinə baxırmışlar ki, o səslər oradan necə gəlir? Sənətçi onlara özünün də bəzən bundan baş açmadığını bildirirmiş. Bunun sadə bir izahı var, anadangəlmə istedad, başqa sözlə desək, Allah vergisi. Bəli, Aftandil İsrafilov təpədən dırnağa istedad idi. Milli musiqi sənətimizə həm ifası, həm də bəstələri ilə rəngarənglik, şuxluq bəxş edən sənətkarlardan biri olan Aftandil İsrafilov 1941-ci ilin bu günü Bakıda doğulub. O, 1961-ci ildə Politexnik İnstitutunun (indiki Azərbaycan Texniki Universiteti) mülki tikinti fakültəsinə qəbul olub. Qarmona olan marağına görə təhsilini yarımçıq qoyaraq həyatını musiqiyə həsr edib.

Futbola qarşı xüsusi sevgisi olub. Bir dəfə oyunda qol vurmaq istəyəndə oyunçulardan biri ayağını əzib. Zədəsinin müalicəsi bir neçə ay çəkib. Hələ 3-4 yaşında onda futbola və musiqiyə sevgi yaranıb. Görkəmli xanəndə Cabbar Qaryağdıoğlunun atasına hədiyyə etdiyi piano az sonra onun sevimli alətinə çevrilib. Hər dəfə futbol oynadıqdan sonra pianoda ifa edib. Bu, onun musiqiyə olan həvəsini daha da artırıb.

Hələ gənclik illərindən “Azkonsert”in tərkibində ansambl yaradaraq bədii rəhbərliyi öz üzərinə götürüb.1970-ci ildə Zeynəb Xanlarova ilə birgə Türkiyədə qastrol səfərindən sonra onun ansamblının tərkibində dünyanın dörd bir yanında Azərbaycan musiqisinin təbliği ilə bağlı silsilə konsertlərdə çıxış edib. Peşəkar qarmon ifaçısı müxtəlif illərdə nəhəng sənətkarlarla birlikdə işləyib. Sənətçiyə kino sahəsində çalışmaq da qismət olub. Belə ki, o, rejissor Rasim Ocaqovun “Ad günü” filmində ifa etdiyi “Nazilə” rəqsi ilə böyük şöhrət qazanıb.

Qarmon ifaçısı “Zemfira”, “Kəmalə”,“Aynurə”, “Jalə”, “Basqalı” kimi 100-dən çox sevilən musiqi havalarının müəllifidir.

Ermənilərin mədəniyyət incilərimizi öz adlarına çıxarmaq ənənəsi Aftandil müəllimin də yaradıcılığından yan keçməyib. Onun, rəhmətlik dostu Müseyibin şərəfinə bəstələdiyi “Basqalı” rəqsini az sonra ermənilər başqa adla ifa ediblər. Sənətçi bu haqda danışarkən bildirib : “Mənim onlara yazığım gəlir. Ancaq haramla dolanırlar”.

Ölkəmizlə yanaşı , xaricdə də böyük hörmət və sevgini öz sənəti ilə qazanan Xalq artisti sevilib-seçilənlərdən olub. Türkiyənin Qaziantep Universitetinin professoru İlqar İmamverdiyev onun haqqında geniş məqalə yazaraq Aftandil İsrafilovun “Xoşbəxtlik” sinfoniyası əsərinin Şuşada səslənməsini səbirsizliklə gözlədiyini vurğulayıb.

Qarmonda ifa edərkən sənətçinin barmaqlarında həmişə bahalı üzüklər olub. Səbəbini soruşanlara Xalq artisti bu üzükləri sadəcə özünə maraqlı göründüyü üçün taxdığını bildirib.

Aftandil İsrafilov Azərbaycan ifaçılıq məktəbinin inkişafındakı müstəsna xidmətlərinə görə 1998-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Xalq artisti fəxri adına, 2016-cı ildə “Şöhrət” ordeninə layiq görülüb. O, 2003-cü ildən Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdçüsü olub. 1982-ci ildə Əməkdar artist adını alan ilk qarmon ifaçısı olub.

Aftandil İsrafilov dostluqda sadiq, sədaqətli biri olub. Elə bu səbəbdən sənətçi uzunmüddətli dostuq münasibətləri ilə də xatirələrdə qalıb. Onun müğənni Elşad Qarayevlə 48, Qüdrət Ağayevlə 30, musiqiçi Cəmaləddin Dadaşovla 40, Xalq artisti Sadıq Zərbəliyevlə 45 illik dostluğu olub.

Xalq artisti Ramiz Quliyevin sözlərinə görə, o, heç vaxt ölümdən danışmayıb. Həyatı sevən adam olub: “Heç vaxt yasa gedə bilmirdi. Deyirdim, ay Aftandil, niyə getmirsən? Deyirdi ürəyim gəlmir. Heç kimi itirmək istəmirəm...”

81 yaşında ağciyərlərinə su yığılmasından əziyyət çəkən qarmon ifaçısı 2023-cü il aprelin 29- da vəfat edib. Xalq artisti “Kəmalə” rəqsinin sədaları altında İkinci Fəxri Xiyabanda dəfn olunub.

Dəfn mərasimimində 45 illik dostu, Xalq artisti Sadıq Zərbəliyev deyib: “O, Azərbaycan incəsənətinin üzünü ağ edib. İkinci Aftandil olmayacaq. Onun sənəti göz qabağındadır.

Cəmilə Hətəmxanova