Milli Sağlamlıq İnstitutunun amerikalı alimləri vərəm patogeninə zəhərli maddələr çıxaran bir neçə növ bataqlıq göbələkləri aşkar ediblər.

QÜTB.AZ xəbər verir ki, tədqiqat "PLOS Biology" elmi jurnalında dərc olunub.

Mütəxəssislər Mycobacterium cinsinin çoxsaylı bakteriya növləri üçün yaşayış yeri kimi xidmət edən torf bataqlıqlarını tədqiq ediblər. Vərəm bacillus Mycobacterium tuberculosis eyni cinsə aiddir.

Bu bataqlıqlarda böyüyən göbələklər çürüyən boz təbəqədə çoxalmaq imkanı uğrunda mikobakteriyalarla rəqabət aparır ki, bu da vərəmli xəstələrin ağciyərlərindəki lezyonlar kimi, qida və oksigen baxımından zəif olan turşu mühiti olaraq qalır.

Laboratoriyada elm adamları ABŞ-ın şimal-şərqindəki bir neçə torf bataqlığının boz təbəqəsindən toplanmış 1500-ə yaxın göbələk növünün hər biri ilə yanaşı vərəm mikobakteriyasını da yetişdiriblər.

Onlar bakteriyaya zəhərli təsir göstərən beş göbələk müəyyən ediblər. Sonrakı laboratoriya təcrübələri bu təsirləri müxtəlif göbələklər tərəfindən istehsal olunan üç fərqli maddəyə qədər daraldıb: patulin, sitrin və nidulalin A.

Üç birləşmənin hər biri tiollar kimi tanınan birləşmələr sinfinin hüceyrə səviyyələrini ciddi şəkildə pozaraq vərəm bakteriyasına toksik təsir göstərir. Bəzi tiollar bakteriya hüceyrələrinin həyatını və funksionallığını qorumaq üçün vacibdir.

Tədqiqatçılar qeyd ediblər ki, bu üç birləşmə tək başına yaxşı dərman namizədləri ola bilməz. Bununla belə, torf bataqlıq mühitləri və vərəm epidemiyaları arasındakı oxşarlıqları nəzərə alaraq, nəticələr müalicə müddətlərini qısaldan dərmanların hazırlanması üçün xüsusi strategiyanı dəstəkləyir: vərəm bakteriyalarında tiol səviyyəsini saxlayan bioloji prosesləri hədəfləyir.

Hüseyn İbadlı