"Yaxın Şərq və Mərkəzi Asiya dünya xəritəsində yeni qaynar nöqtələrə çevrilə bilər".
Bu barədə URA.RU ilə söhbətində hərbi analitik, Dünyadakı hərbi-siyasi vəziyyəti təhlil edən Hərbi Elmlər Akademiyasının baş elmi işçisi Vladimir Proxvatilov danışıb.
O qeyd edib ki, xüsusilə Qərb Qazaxıstanda yeni çevriliş planlaşdırır.
Qırmızı dəniz münaqişəsi
"İki yanan nöqtə var. Bunlar Yaxın Şərq və Qırmızı dəniz, Cənubi və Mərkəzi Asiyadır. İsrail və HƏMAS arasında hərbi münaqişə ilə bağlı olan Qırmızı dənizdə təhlükə yaranıb. "Husilər" Süveyş kanalından keçməyə çalışan gəmiləri atəşə tutub. Bunun fonunda sığorta qiymətləri kəskin bahalaşıb. “Maersk” və “British Petroleum” kimi bir sıra iri şirkətlər Qırmızı dənizdən yox, Ümid burnu ətrafından keçəcəklərini bəyan ediblər. Bu, dünya ticarətinə ciddi zərbədir. Belə davam edərsə, qlobal dəniz ticarətinin 20%-ə qədəri çökə bilər. Yəni, gəmilər Afrika ətrafında hərəkət etməli olacaq və ən çox Avropa zərər çəkəcək”, - deyə Vladimir Proxvatilov bildirib.
Onun sözlərinə görə, Rusiya bu vəziyyətə qarışmayacaq.
"Anqlo-saksonlar, şübhəsiz ki, İranı günahlandıracaqlar, çünki o, "Husilər"i dəstəkləyir. Bu, Somali quldurlarının fəallaşdığı münaqişəni xatırladır: sonra sığorta qiymətləri də artıb. Piratlar daha sonra "Wagner" PMC tərəfindən məğlub edildi. İndi Rusiya, Çin, İran bütün bunlara göz yumur, çünki bundan daha çox kimin əziyyət çəkdiyi bəllidir. İran, Rusiya və Çin Avropanın sanksiyalarından yorulub, lakin amerikalılar İsraili dəstəkləməyə başlayıblar və indi bir növ hərəkətə keçmək məcburiyyətində qalıblar", - ekspert qeyd edib.
Asiyada iğtişaşlar yaranır
Ekspert hesab edir ki, Qazaxıstanda dövlət çevrilişi təhlükəsi var.
"Mən Mərkəzi Asiyada ABŞ və Böyük Britaniyanın bütün istiqamətlərdə aktivləşdiyi və Qazaxıstanı Rusiyadan qoparmağa çalışdığı vəziyyətdən narahatam. Qərbin 2022-ci ilin yanvar çevrilişini təkrarlamağa çalışacağını istisna etmirəm. Bunun üçün bütün ilkin şərtlər var. İndi Amerika səfiri Daniel Rozenblum bütün Qazaxıstanı gəzir və region rəhbərləri ilə əlaqələr qurur. Onların vasitəsilə vəziyyəti sarsıtmağa çalışacaqlar və prezident Qasım-Jomart Tokayev müqavimət göstərəcək", - deyə hərbi analitik davam edib.
Qırğızıstanda da yeni inqilab riski var.
"Orada vəziyyət çox ağırdır. Nazirlər Kabineti rəhbərinin müavini, Dövlət Milli Təhlükəsizlik Komitəsinin sədri Kamçıbek Taşiyev ölkəyə nəzarəti öz üzərinə götürüb. Hələlik Daxili İşlər Nazirliyi və hərbçilər Rusiyanı dəstəkləyir, lakin hər şey dəyişə bilər, o zaman bütün Mərkəzi Asiya alovlanacaq", - Proxvatilov vurğulayıb.
Ukraynada xüsusi əməliyyat
Proxvatilov bildirib ki, Ukraynada vəziyyət sabitləşəcək:
"Kiyevin müqaviməti getdikcə zəiflədikcə münaqişə açıq şəkildə sönəcək. Ən azı 2024-cü ilin noyabrında ABŞ-da keçiriləcək seçkilərə qədər. Böyük ehtimalla ABŞ-ın Ukrayna rejiminə yardımı ya tamamilə dayandırılacaq, ya da son dərəcə kiçik olacaq. Ukraynada münaqişə Rusiyanın üstünlüyü ilə baş bitəcək. Heç bir epidemiya və ya yeni genişlənmə gözlənilmir".