Bir qrup entomoloq müasir qırmızı tarakanların əcdadlarının haradan gəldiyini və demək olar ki, bütün qitələrdə insan məskənlərini necə ələ keçirdiklərini aydınlaşdırmaq qərarına gəlib.

Publika.az xəbər verir ki, bunun üçün elm adamları 300-ə yaxın həşəratın DNT-sini sıralayaraq genetik məlumat əsasında ən çox ehtimal olunan yayılma ssenarilərini modelləşdiriblər.

Qırmızı tarakan ilk dəfə 1767-ci ildə Carl Linnaeus tərəfindən təsvir edilib və bu həşəratın bütün Avropada geniş yayılması haqqında hələ 19-cu əsrdə məlumat verilib.

Çin, Sinqapur, Hindistan, Avropa və digər ölkələrdən olan beynəlxalq entomoloqlar bütün qitələrdən (Antarktidadan başqa) 17 ölkədən toplanmış 281 nümunədən genomik markerlərdən istifadə edərək tarakanın genetik quruluşunu təsvir ediblər. Tədqiqatçılar daha sonra demoqrafik modelləşdirmədən istifadə edərək həşəratların yayılma marşrutunu yenidən quraraq ən çox ehtimal olunan ssenariləri müzakirə ediblər. Elmi işin nəticələri “Proceedings of the National Academy of Sciences” jurnalında dərc olunub.

Araşdırmanın nəticələrinə görə Asiya növünün əslində qırmızı tarakanın əcdadı olduğu ortaya çıxıb və elm adamlarının fikrincə, insan sivilizasiyasının Asiya bölgəsində çiçəkləndiyi zaman, təxminən 2100 il əvvəl tarakanlar insanlarla birlikdə yaşayıb. Qırmızı tarakan müasir Hindistan və ya Myanma ərazisindən iki istiqamətdə yayılıb

Avropaya girişin modelləşdirilmiş vaxtı - təxminən 270 il əvvəl - 18-ci əsrin erkən tarixi qeydləri ilə üst-üstə düşür. Nəqliyyatın, qlobal ticarətin inkişafı və mənzilin rahatlığının artmasından (istilik və axan su) sonra qırmızı tarakan əvvəllər yararsız və əlçatmaz olan ərazilərdə - məsələn, Rusiyada və ya Avstraliyada məskunlaşıb.

Yəni bu həşəratın dünyaya yayılması üçün hər cür şəraiti insan özü yaradıb.

Cəmilə