Amerikalı həkim Kristofer Kerr 1999-cu ilin aprelində karyerasını tamamilə dəyişdirən bir hadisə yaşadı.

Onun xəstəsi, 70 yaşlı Meri ölməzdən əvvəl xəstəxanada olarkən qəribə davranmağa başlayıb.

O, sürünən körpəyə əlini uzatmış kimi çarpayıda oturdu və Denni adını tərənnüm edərkən körpəni qucaqlayıb öpürdü.

Uşaqları Denni adlı birini tanımadıqları üçün anasının davranışını anlaya bilməyiblər.

Ancaq ertəsi gün bacısı xəstəxanaya gələrək Məryəmin Denni adlı ölü körpəsi olduğunu və bu itki böyük ağrıya səbəb olduğu üçün Məryəmin bir daha bu hadisədən bəhs etmədiyini söylədi.

Kardiologiya üzrə ixtisaslaşan və neyrobiologiya üzrə doktorluq dərəcəsinə malik Kerr özünü ölmək üzrə olan insanların təcrübələrini tədqiq etməyə həsr edib.

İndi Kerr ölməkdə olan insanların görüntüləri və xəyalları üzrə dünyanın aparıcı ekspertlərindən biridir. Kerr deyir ki, bu təcrübə ölümdən həftələr əvvəl başlayır və ölüm yaxınlaşdıqca tezliyi artır.

Kerrə görə, xəstələr həyatlarının mühüm anlarını yenidən yaşaya bilərlər; ya da illər əvvəl ölmüş anaları, ataları, uşaqları və heyvanları ilə danışa bilərlər.

Xəstələr üçün bu görüntülər real və sıx hiss yaradır; Bu, xəstələrə rahatlıq verir.

"Qorxunu azaldır"

Kerr: "Bu münasibətlərin xatirəsi çox mənalı və təsəlliverici şəkildə geri qayıdır, yaşadıqları həyatı qiymətli edir və ölüm qorxusunu azaldır".

Kerr deyir ki, xəstələr ardıcıl və ya çaşqın deyillər.

O, vurğulayır ki, onların fiziki sağlamlıqları pisləşsə də, emosional və mənəvi cəhətdən xəbərdardırlar.

Ancaq bəzi həkimlər bu vəziyyəti halüsinasiyalar və ya qarışıqlıq kimi təsvir edirlər; daha çox elmi araşdırmalara ehtiyac olduğunu bildirir.

Kerrin sözlərinə görə, bu təcrübələrin səbəbi çox önəmli deyil, xəstələrin keçdiyi proses önəmlidir. İnsanların 88 faizi bu təcrübələrdən ən azı birini yaşayıb. Xəstələrin üçdə biri özlərini səyahətdə görür; İtirdikləri insanlarla yenidən əlaqə qururlar. Yuxularında gördükləri insanlar daha çox həyatları boyu onlara dəstək olmuş, sevmiş insanlardır. Həyatları boyu aldıqları yaralar yuxularda da görülür.

Məsələn, xəstənin müharibədən sağ çıxdığı üçün peşmançılıq hissi keçirməsi mümkündür, lakin ölümə yaxınlaşdıqca qarşıdurmalarda həlak olan dostlarını görür.

Uşaqlar üçün reallıq və təxəyyül arasında kəskin sərhəd olmadığı üçün onlar bu təcrübələri daha canlı yaşayırlar. Onların gördüklərinin çox daha canlı və rəngarəng olduğu bildirilir.

Kerrin sözlərinə görə, onların araşdırmalarının maraqlı nəticələrindən biri belədir; Xəstə ölməzdən əvvəl belə bir təcrübə yaşayıbsa, ailəsinin və yaxınlarının yas prosesi daha sağlam şəkildə keçə bilər.

İtirdikləri insanı qavramaları və xatırlamaları bu təcrübə ilə formalaşdığından yas zamanı daha rahat ola bilərlər.

Kerrin fikrincə, sosial elmlər daha çox insanın ölümlə bağlı təcrübəsinə diqqət yetirir; tibb bu sahədə araşdırmalara maraq göstərmir. Lakin əslində bu sahə müalicə alanlar və onların ailələri üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir.

Aynur Babayeva